Ga naar de inhoud

meest recent

Marseille wint eerste Champions League in web van bedrog en omkoping

 vr 29 mei 2020 18:34

Frankrijk behoort dan wel tot de G5-landen in het Europese voetbal, maar veel trofeeën heeft dat nog niet opgeleverd. De Beker met de Grote Oren passeerde enkel nog maar in Marseille. En die enige Franse zege, de allereerste onder de vlag van de Champions League, is beklad met schandalen. In zijn laatste deel over unieke EC I-winnaars belicht Stef Wijnants de onverkwikkelijke triomftocht van Olympique Marseille.

Frankrijk eerder klein dan G5

Eén jaar nadat de UEFA de poulefase in EC I heeft ingevoerd, herdoopt het in 1992 de competitie tot de ‘Champions League’. Een gedrocht noemen insiders de nieuwe formule, maar al snel blijkt dat de CL sportief en commercieel een succes is:  een nieuwe mijlpaal is geboren.

 

In de eerste seizoenen mogen enkel kampioenen deelnemen en worden eerst enkele knock-outrondes gespeeld vooraleer acht

clubs in twee poules van vier aan het hoofdtoernooi beginnen.

 

Voor Frankrijk kwalificeert Olympique Marseille zich. Sinds de oprichting van EC I in 1956 heeft geen enkele Frans ploeg de belangrijkste Europese beker gewonnen. Meer nog, ook de UEFA-beker of de Beker voor Bekerwinnaars staan nergens in een Franse prijzenkast.

 

Projectie naar 2020 vertelt dat intussen twee Franse clubs een Europese trofee hebben gewonnen. Olympique Marseille in 1993 in de CL, PSG in de intussen opgedoekte Europacup voor Bekerwinnaars in 1996. Dat is het, twee bekers! Ter vergelijking: Nederland heeft 11 bekers, België won er 4. Frankrijk staat dan ook pas op een gedeelde 11e plaats op de Europese ranglijst.

Raymond Goethals mag de CL-trofee in de lucht steken

Op naar de top in Europa

In de lente van 1986 slaat het zieltogende en zo goed als failliete Olympique Marseille een andere weg in wanneer zakenman Bernard Tapie de club in de schoot geworpen krijgt van de socialistische burgemeester van Marseille. Tapie heeft al naam gemaakt in het wielrennen - zijn La Vie Claire-ploeg verenigde LeMond met Hinault- maar met voetbal zou zijn ego tot in het Elysée in Parijs kunnen doordringen.

 

Tapie tast astronomisch diep in de buidel om eerst de top in het Franse voetbal te bestormen. Hij koopt Förster, Allofs, Giresse, Waddle, Francescoli, Mozer en Jean-Pierre Papin. In 1989 wordt Marseille de nummer één in Frankrijk en pakt het de dubbel. Ook de jaren daarop wordt het kampioen.

 

Tapie wordt hongeriger en wil als eerste Franse club de beste van Europa worden. In 1990 wordt Marseille de finale ontnomen door een fout van de Belgische scheidsrechter Marcel Van Langenhove. De Belg ziet niet dat het beslissende doelpunt van Benfica met de hand wordt gemaakt.

 

Tapie overlaadt Van Langenhove met een karrenvracht beledigingen en beschuldigt de Portugezen van omkoping. Maar in eigen land zwellen intussen de geruchten over smeergeldpraktijken die de veroveringstocht van l’OM vergezellen alsmaar aan.

 

Een jaar later verslikt Marseille zich in de strafschoppenstrategie van Rode Ster Belgrado en in 1992 verspert Sparta Praag de weg naar de poules. Tapie heeft dan al meer dan 300 miljoen Franse frank in l’OM

gestopt maar het internationaal succes blijft uit. De snelstijgende
schuldenberg verplicht de ongeduldige zakenman – door de krant Le Figaro omschreven als een Romeinse generaal aan het hoofd van zijn legionairs - om JP Papin aan AC Milan te verkopen.

Carl Huybrechts in het zog van Raymond Goethals bij Marseille tegen Monaco:

Vervuild water en telefoontjes

Het Europees momentum lijkt met het vertrek van chouchou Papin voorbij. Met de onbekende Alen Boksic en de ervaren Rudi Völler krijgt coach Raymond Goethals een nieuw spitsenduo voorgeschoteld. Glasgow Rangers, CSKA Moskou en Club Brugge zijn de tegenstanders in de poulefase. De hele weg naar de finale wordt tijdens en na het seizoen bezoedeld met verhalen van omkoping en doping.

 

CSKA Moskou heeft in de voorronde titelverdediger Barcelona uitgeschakeld, maar wordt in het Stade Vélodrome met 6-0 verslagen. De Russische coach verklaart achteraf dat zijn spelers ziek zijn geworden door toevoeging van producten in het Franse water en dat hij zelf benaderd is om zijn spelers ‘minder’ te laten presteren in ruil voor een flinke som. Later vertelt de coach wel aan de UEFA dat er van mogelijke corruptie geen sprake is geweest...

 

Die 6-0 brengt Marseille op doelsaldo aan de leiding ten nadele van de Glasgow Rangers. Ook de spits van de Schotse ploeg Mark Hateley openbaart dat hij een telefoontje kreeg om de match tegen Marseille aan zich te laten voorbijgaan. Dat gebeurt ook, maar om een andere reden.

 

Hateley krijgt de match voordien tegen Club Brugge een rode kaart, waardoor hij geschorst is tegen Marseille. “Ik wist dat daar iets niet klopte. Misschien had ik toen die beschuldigingen moeten uiten. Wij hebben ons altijd 100 procent bedrogen gevoeld”, zegt de spits.

Russische coach verklaart dat zijn spelers vervuild water kregen bij de match in Marseille

Club Brugge ook in beeld

In mei 2019 wordt ook de beslissende match in Club Brugge (20 april 1993) door het slijk gehaald in het Franse opinieblad Mediapart. Dat tekent een getuigenis op uit een boek van Cornel Dinu, een Roemeense ex-voetballer en voormalig bondscoach van zijn land.

 

Marseille moet winnen om de finale te halen. De Roemeense scheidsrechter Craciunescu zou 20.000 dollar hebben gekregen om Basile Boli geen gele kaart te geven. Anders zou de verdediger de finale missen.

 

Bovendien zouden de Belgen Marseille geen strobreed in de weg leggen dankzij een tussenkomst van Raymond Goethals. De match eindigt uiteindelijk op 0-1, doelpunt van Alen Boksic. Marseille gaat naar de finale.

 

Tapie ontkent de aantijgingen bijzonder fors. “Het is hallucinant dat iemand zomaar beschuldigingen kan uiten, zonder bewijzen of getuigenissen.”

 

Toch is er twee dagen voor de bewuste match 300.000 dollar van een rekening bij een Brusselse bank gehaald, geld dat gestort was door Alain Laroche, toenmalig financieel directeur van l’OM. Antoine Vanhove, in die tijd directeur van Club Brugge, heeft altijd ontkend ook maar iets van deze zaak te weten.

Boksic scoort enige doelpunt voor Marseille in Brugge:

Kopbal voor de eeuwigheid

728 dagen na de verloren finale tegen Rode Ster staat l’OM dus opnieuw in de finale. Met een schitterende ploeg. De jonge Barthez in het doel, achteraan Desailly, Boli en Angloma, de doorgebroken Didier Deschamps en spelmaker Abédi Pelé op het middenveld en vooraan dus Boksic en Völler.

 

Toch ligt de druk bij Milan. De gouden generatie heeft al drie jaar geen EC I meer gewonnen en wil maar al te graag de allereerste CL-winnaar zijn.

 

Milan komt met grote overmacht in de finale terecht. Het wint alle matchen. In voorrondes en groepsfase worden tien zeges op rij geboekt (doelsaldo 23-1). Baresi, Costacurta, Maldini, Donadoni, Rijkaard, Van Basten, Massaro voelen zich onder coach Capello onklopbaar.

 

In de voorbereiding naar de finale krijgt Goethals tactische steun van Tomislav Ivic. Die combinatie is dodelijk voor de frivoliteit van de match.
Als l’OM scoort dan is de match voorbij, zo menen insiders. Net voor de rust buffelt Basile Boli de bal met zijn hoofd tegen de touwen, de enige goal van de match.

 

Twee jaar eerder was zijn hart gebroken na de mislukte strafschoppenreeks tegen Rode Ster, nu stromen de tranen van vreugde over zijn gezicht. “Het was een kopbal voor de eeuwigheid”, zegt Boli achteraf.

Kopbal van Boli beslist de finale tegen AC Milan:

Boli: "5 onvergetelijke minuten met Goethals in leeg stadion"

Van de hemel naar de hel

En ook nu gaat de finale gepaard met schandelijke praktijken. Verdediger Jean-Jacques Eydelie beweert dat de spelers voor de finale een injectie gekregen hebben. “Ik weet niet wat er ingespoten werd maar we werden gevraagd om op een rij te gaan staan voor een injectie.”

 

Eydelie speelt met zijn getuigenis een hoofdrol in de val van Tapie en Marseille. Hij zit 17 dagen in de cel, wordt 12 maanden geschorst en zal nooit meer herstellen van ‘L’affaire l’OM’. “Vals spelen was een tweede natuur geworden“, geeft hij toe in zijn autobiografie. “We werden allemaal benaderd om een vriend of voormalig teamgenoot te bellen om ons te helpen.”

 

Enkele weken na het grote feest in München tuimelt Tapie van zijn voetstuk als het gerecht het hele systeem onderuithaalt. Vier dagen voor de CL-finale is Marseille immers ook Frans kampioen geworden door de match in Valenciennes te ‘fixen’.

 

Tapie vertrouwt het zaakje vooraf niet, neemt het zekere voor het onzekere en deelt steekpenningen uit. “We willen toch niet dat ze (de spelers van Valenciennes) zich gedragen als idioten en onze spelers gaan breken voor de finale tegen Milan.”

Bernard Tapie krijgt straf van 2 jaar na Valenciennes-schandaal:

Broden in de mond

Tapie, met in zijn zog directeurs en spelers, krijgen gevangenisstraffen en moeten het voetbal verlaten. Marseille wordt Europees in de ban geslagen. Het mag zijn CL-titel wel behouden maar het mag niet aan de volgende Europese campagne deelnemen.

 

Bovendien wordt het ook uitgesloten voor de Wereldbeker voor clubs. Een jaar later veroordeelt ook de Franse bond ‘les Phocéens’ tot degradatie. Zelfs als ze in tweede klasse meteen kampioen worden mogen ze niet terugkeren. De financiële put is oneindig.

 

Olympique Marseille is dus nog altijd de enige Franse winnaar van EC I/CL, maar de club lijkt wel voor eeuwig verbonden aan de machinaties van Bernard Tapie. Het gerecht zal Tapie nooit meer loslaten. Nog maar een maand geleden zijn enkele van zijn bedrijven failliet verklaard.

 

“Als er iemand is die me haat, komt dat omdat ze dol zijn op mij of in mijn schoenen willen staan”, vertelt Tapie in een interview wanneer er bij hem maag- en slokdarmkanker wordt vastgesteld. “Ik heb zeker wat broden in de mond van mensen gestopt maar er zijn er niet veel op aarde die kunnen zeggen dat ik hen pijn heb gedaan.”

Wie is Bernard Tapie? Een portret:

Sterke generatie

Toch is het te kort door de bocht om te zeggen dat Marseille begin jaren 90 alle successen te danken heeft aan leugens, omkoping of afdreigingen. De voetbalwereld leert immers Fabien Barthez kennen, een jonge acrobatische doelman die net als vele andere ploeggenoten vele bekers zal winnen.

 

Ook de defensieve optredens van Marcel Desailly, de strategische opstelling van Didier Deschamps, de slaloms van Abedi Pelé of het doelpunteninstinct van Alen Boksic zijn bijna 30 jaar later nog steeds gewaardeerde voetbalherinneringen. Jammer dat hun carrières ondergebracht worden in een draaikolk van criminaliteit en bedrog.

Raymond Goethals kondigt afscheid aan na het behalen van de CL-trofee: