Ga naar de inhoud

Bewegen als medicijn (2): "Elke stap telt en geen tijd is geen excuus"

 za 2 mei 2020 12:00
Maarten Vangramberen sprak met experten Geert Meyfroidt, Tom Teulingkx en Paul Van Den Bosch.
Maarten Vangramberen sprak met experten Geert Meyfroidt, Tom Teulingkx en Paul Van Den Bosch.

Wandelen, fietsen, lopen, sporten: bewegen is cruciaal en noodzakelijk en zeker tijdens deze gezondheidscrisis. Gisteren bespraken we de link tussen bewegen, zwaarlijvigheid en het coronavirus, vandaag duiden we in deel 2 van dit dossier hoe iedereen meer en op een verantwoorde manier kan bewegen.

De gasten in het tweede gesprek:

  • Professor Geert Meyfroidt: staflid intensieve zorg UZ Leuven en voorzitter van de Belgische Vereniging Intensieve Geneeskunde
  • Sportcoach Paul Van Den Bosch: Energy Lab
  • Tom Teulingkx: sport- en huisarts

Bekijk het volledige gesprek:

Het tweede gesprek in een notendop:

  • "Maak een onderscheid tussen bewegen en sporten"
  • "Houd het laagdrempelig"
  • "Elke stap telt voor je gezondheid"
  • "Bouw geleidelijk op: wie stappen overslaat, komt in de problemen"
  • "Bewegen blijft ook na corona belangrijk"
  • "Geen tijd is geen excuus om niet te sporten"
  • "Zwaarmoedigheid kun je mee counteren door te sporten"

1) Wat moeten we onthouden uit het eerste gesprek?

Paul Van Den Bosch: "Die uiteenzetting klonk als muziek in de oren. Professoren bevestigen nog eens dat een fitte bevoking ook een meer weerbare bevolking is. We vermijden corona niet door volledig fit te worden, maar de grote impact kunnen we milderen."

 

"Dit kan vandaag voor iedereen een gezonde motivatie zijn om gezonder te leven. Daar moeten we nu mee beginnen. En op enkele maanden kunnen we heel veel realiseren."

Paul Van Den Bosch en Tim Wellens
Paul Van Den Bosch begeleidt o.a. de renners van Lotto-Soudal (hier op de foto: Tim Wellens).

2) Wat houdt voldoende bewegen in en wat zegt de WHO?

Paul Van Den Bosch: "Je moet een onderscheid maken tussen bewegen en sporten. Sporten is duidelijk bewegen, maar bewegen hoeft niet sporten te betekenen."

 

"De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zegt dat je elke dag 30 minuten moet bewegen aan een matige intensiteit. Dat is bezig zijn: te voet of met de fiets naar de winkel gaan, klusjes doen, actief zijn."

 

"En je moet 3 keer per week 20 minuten intensief bewegen. Dat is nog altijd niet trainen, maar je hartslag en je lichaamstemperatuur stijgen, je begint te zweten. Dat kun je bereiken door steviger te stappen, door te joggen of door sneller te fietsen."

 

"Voor de WHO zijn die richtlijnen meer dan voldoende voor je gezondheid, niet voor prestaties."

3) Hoe weet ik dat ik voldoende beweeg?

Dokter Tom Teulingkx: "Het moet laagdrempelig zijn. Een stappenteller is een groot succes. Veel mensen halen de kaap van 10.000 stappen niet, maar met zo'n teller kun je dat goed controleren."

 

"Denk vooral goed na wanneer je de fiets of de trap kunt nemen. Elke stap telt voor je gezondheid. Streef niet naar een trainingsschema of een fietstocht van 120 kilometer. Elke beweging telt: als die insteek er is, ben je goed bezig."

 

"Het grote probleem merken we bij onze tieners, waar maar 5 tot 10 procent de bewegingsnorm haalt van 60 minuten matig tot intensief bewegen per dag. Dat is een teken dat het bij de jeugd fout loopt."

4) Ik wil gestructureerder opbouwen: hoe pak ik zoiets aan zonder fouten te maken?

Paul Van Den Bosch: "Dat hangt af van je profiel, maar zomaar beginnen te lopen is niet geschikt. Je moet progressief opbouwen. Wie wil opbouwen naar 5 kilometer joggen, moet dat zeer geleidelijk laten gebeuren."

 

"Veel mensen haken af omdat ze van bij het begin te intensief gaan en te veel willen doen. "Als dat het voordeel van sporten is, laat het dan maar zo.""

 

"De eerste vuistregel: gebruik Start to run, waar in de eerste fase stappen primeert op lopen. Beperk dat tot 2-3 keer per week. In een periode van 8-9 weken kun je dan op een relatief veilige manier opbouwen naar die 5 kilometer."

 

"Veel mensen voelen dat hun hart en ademhaling dat wel aankunnen, maar je bewegingsstelsel is het meest kwetsbare stelsel. Wie stappen overslaat, komt in de problemen. Doe dat dus niet. En als je pijn voelt of een blessure hebt, stop dan onmiddellijk."

5) 60 procent van onze bevolking begint in deze crisis te sporten. Hoe houden zij dit vol?

Paul Van Den Bosch: "Dit is een fantastisch momentum. Als er toch een positieve kant is van deze crisis, dan is het wel dit gevolg."

 

"6 op 10 mensen die niet of nooit sportten, zijn er mee aan de slag gegaan. Ik hoop dat dit de aanzet was en dat het niet eindigt als de maatregelen versoepelen."

 

"Het is ook de eerste keer dat vanuit de overheid en medische wereld openlijk het accent wordt gelegd op het belang van bewegen. Ik hoop dat alle betrokkenen dat zullen blijven uitdragen. Bewegen was ook voor corona belangrijk en zal dat nadien ook blijven."

Dit is een fantastisch momentum. Ik hoop dat dit de aanzet was en dat het niet eindigt als de maatregelen versoepelen.

Paul Van Den Bosch

6) Wanneer ervaart een beginnend sporter de positieve effecten?

Tom Teulingkx: "We hebben van ons land het cadeau gekregen om tijdens deze crisis te mogen sporten en de grote uitdaging is om dit aan te houden."

 

"De effecten op de mentale gezondheid zullen er snel zijn. De effecten op je lichaam hebben meer tijd nodig. Dat hangt af van je verwachtingspatroon."

 

"Wil je veel kilo's verliezen, dan kan het een grote frustratie worden. Wil je op termijn fitter worden, dan moet de sector motiveren. Dat doen we al met de blijf sporten-acties."

7) Hoe houden we dit vol als we weer meer beginnen te werken en als het weer minder wordt?

Paul Van Den Bosch: "Pianist Jef Neve deed een geweldige uitspraak toen hij zich voorbereidde op een marathon: "Ik loop elke dag een halfuur, behalve als ik geen tijd heb. Dan loop ik een uur.""

 

"Geen tijd hebben, mag geen excuus zijn om niet te bewegen of te sporten. We kunnen heel makkelijk bewegen zonder extra tijd te moeten maken. Neem de trap in plaats van de lift, sta regelmatig recht, ga te voet naar de winkel, zet je auto 400 meter verder en stap naar je plaats van afspraak als je daar te vroeg bent."

 

"Je kunt die fameuze 10.000 stappen bereiken door 3 keer 10 minuten gestructureerd te stappen. Iedereen moet dat 's ochtends, tijdens de lunch of 's avonds kunnen inpassen. Bewegen mag niet afhangen van je werk of van het weer."

 

"Het wordt een gewoonte, maar als je het aanpakt op de juiste manier, dan zul je je op korte termijn veel beter voelen: fysiek en mentaal. Ik noem het een weldaad: als je die kent, is het niet moeilijk om bewegen te integreren in je dagelijkse leven. Geef jezelf ook de tijd om de voordelen te ervaren. Begin ermee en hou vol."

Neem de trap in plaats van de lift, sta regelmatig recht, ga te voet naar de winkel, zet je auto 400 meter verder en stap naar je plaats van afspraak als je daar te vroeg bent.

Paul Van Den Bosch geeft tips

8) Kan bewegen helpen in het beperken van zwaarmoedige gevoelens?

Paul Van Den Bosch: "Stresshormonen maken je lichaam klaar om gevaarlijke situaties te lijf te gaan en door actie en beweging komen die stresshormonen tot rust."

 

"Vandaag kan een e-mail of een deadline ook beschouwd worden als een gevaarlijke situatie, maar wij blijven zitten. We hebben geen actie of beweging en we komen dus niet tot rust."

 

"Het stresshormoon raast dan door je lichaam als je thuiskomt na een werkdag. Je komt in een neerwaartse spiraal. Maar net door te bewegen kun je die stresshormonen deels tot rust brengen. Extra bewegen is dan een compensatie."

 

"Bewegen heeft dus een geweldige impact op de hersenen. Er komen ook morfineachtige stoffen vrij, denk aan de runner's high. Er komt een betere doorbloeding van de hersenen, die dan beter werken. Het helpt zeker om de zwaarmoedigheid opzij te duwen."

 

Toon Teulingkx: "Veel lopers herkennen dit: je vertrekt met 100 vragen en je komt terug met alle antwoorden, zonder dat je er veel voor hebt moeten doen. Depressies kun je mee counteren door meer te sporten."

Zondag volgt het laatste deel in onze reeks

Zondag pikt diëtiste en voedingsdeskundige Stephanie Scheirlynck in. Zij bespreekt de cruciale rol van gezonde voeding. Hoe kunnen we de overtollige kilo's op een gezonde en verantwoorde manier kwijtspelen?