Tips voor onderkoelde veldrijders/sporters: "Train in slechte weersomstandigheden"

Het was een opvallend beeld. Wereldbeker-leider Eli Iserbyt staakte de strijd in de Wereldbeker-cross van Namen en werd door zijn broer naar een warme ruimte gedragen.

Iserbyt was geteisterd door de koude, stopte voor zijn opgave in de materiaalzone om een warme vest aan te trekken en reed door. Maar het kwaad was al geschied.

"Ik was verbaasd om deze taferelen al bij de minste koude te zien", zegt sportarts Tom Teulingkx. "Tegen warmte wapenen we ons heel goed, met koelingsstrategieën, ijsvestjes en aangepaste kledij. Maar tegen de koude doen we dat niet."

"Nochtans heeft koude net als warmte negatieve effecten op de gezondheid en het prestatievermogen. Ten eerste zal de koude gevolgen hebben voor de fijne motoriek.

Dat zijn bijvoorbeeld de kleine bewegingen die je met je handen maakt. Voor een veldrijder zijn de handen heel belangrijk bij het schakelen en remmen."

"Ten tweede zal de koude ook gevolgen hebben voor de grove motoriek. Dan spreken we over de uithouding en de kracht, die beperkt worden. Dat hebben we zondag ook gezien in Namen. Bovendien wordt ook het beoordelingsvermogen ondermijnd door de koude. Daardoor maak je verkeerde beslissingen en dat merkte je zondag aan de vele  valpartijen."

"Ten derde belemmert de koude ook de bloedvaten richting de handen en de voeten. Dat gebeurt doordat ons lichaam voldoende bloed wil voorzien voor de vitale organen. Daardoor krijg je koude handen en voeten."

Sportarts Teulingkx roept de veldrijders en hun entourage daarom op om maatregelen te treffen. "Er zijn tal van nieuwe materialen waarmee we ons kunnen beschermen tegen de koude. Maar renners rijden graag rond in een zomerpak, waardoor ze onvoldoende beschermd zijn tegen de koude. Dat heeft waarschijnlijk te maken met gewoontes."

"Niet alleen tijdens een wedstrijd, maar tijdens het wachten op de start moeten renners zich warmer kleden", zegt Teulingkx. "Ik zie veldrijders vaak in heel lichte kledij aan de start verschijnen, maar op een aantal minuten ben je al snel onderkoeld. Renners zijn altijd heel goed aangekleed op het podium, maar daar rillen ze ook nog altijd."

"Recreanten dragen al langer warmere kledij tijdens het fietsen en de voorbereiding. Ik denk dat de profs daar nog iets kunnen van leren."

Welke tip heeft de sportarts voor veldrijders en andere sporters? "Ga trainen in slechte weersomstandigheden. Zo zal je je aanpassen aan de koude. Veel veldrijders trekken op stage naar de warmte. Daarna hebben ze maar weinig tijd om zich aan te passen aan het koude Vlaamse weer."

In plaats daarvan train je beter in de koude en de regen. "Sommige renners zijn bang dat ze ziek worden door met hun natte haren in de wind te rijden. Maar dat is een fabeltje. Je wordt ziek door een bacterie of virus. Je loopt die dingen op als het heel koud is en je achteraf met heel veel mensen in een warme ruimte staat. Dan gaan de virussen snel over en weer van persoon naar persoon."