"Een nieuw jaar, zelfde crisis"

Het Wereldantidopingagentschap WADA bevestigde op 1 januari wat we al wisten: Rusland heeft de deadline gemist voor het vrijgeven van data uit het dopinglab in Moskou. Die vrijgave, ten laatste op 31 december 2018, was de voorwaarde die het WADA had opgelegd voor de opheffing van de schorsing van het Russisch antidopingagentschap Rusada.

Wat nu? Op papier is het simpel. Op 14 januari vergadert het "Compliance Review Committee" van het WADA over de zaak. Die commissie kan haast niet anders dan adviseren om Rusland opnieuw te schorsen. Die beslissing moet worden genomen door het Uitvoerend Comité van het WADA en wel zo snel mogelijk na 14 januari.

De reputatieschade voor het WADA is eens te meer aanzienlijk. De beslissing in september 2018 om de schorsing van Rusland op te heffen was omstreden, en stuitte vooral in het Westen op onbegrip. Maar, zo klonk het bij het WADA (en ook bij Philippe Muyters, lid van de Foundation Board van het WADA): “Nu hebben we tenminste de zekerheid dat we toegang krijgen tot de data en de stalen. De schuldigen (gedopeerde atleten) zullen hun straf niet ontlopen.”

Niet dus. Een groepje WADA-onderzoekers kwam in december naar Moskou, maar kreeg te horen dat hun apparatuur niet gehomologeerd was en met dat excuus stuurde Moskou hen weer naar huis. Niets wijst erop dat Rusland ooit van plan is toegang te geven tot de data van het lab in Moskou.

En toch is men in Rusland blijkbaar gerust in een goede afloop. Het land heeft namelijk een sterke bondgenoot: IOC-voorzitter Thomas Bach. Uitgerekend op 1 januari vond Bach het nodig om te verklaren dat Rusland z’n straf voor het dopingschandaal van de Olympische Spelen in Sotsji al heeft uitgezeten.

“Met de schorsing van het land tijdens de Winterspelen in PyeongChang
hebben we Rusland al gestraft", sprak hij. "Wij hebben het probleem al behandeld, terwijl bij andere organisaties de procedure nog loopt.”  

Daarmee is Bach niet aan zijn proefstuk toe. Denk maar aan de halfslachtige aanpak in Rio 2016 (door de beslissing door te schuiven naar de federaties) en zijn uitspraak vorig jaar dat “de strijd tegen doping nooit gewonnen kan worden” (wat een signaal van de IOC-voorzitter!). En met 168 Russiche deelnemers (Olympic Athletes from Russia) kan je bezwaarlijk spreken van een echte schorsing in PyeongChang.

Voor het WADA breken beslissende weken aan. Door zelf de eigen criteria te versoepelen bevindt het zich nu in een onmogelijke positie. Het IOC zal er alles aan doen om het te beletten, maar Rusland onmiddellijk schorsen is het enige wat het gezag van het WADA nog kan redden.

En dan nog. In december 2014 kwam Rusland voor het eerst in opspraak na onthullingen over dopinggebruik in de atletiek. Ondertussen zijn we ruim vier jaar verder, en is de zaak nog altijd niet beslecht. Een ontnuchterende vaststelling, symptomatisch ook voor het gebrek aan deugdelijk bestuur in verschillende internationale federaties.