Nieuwe ARD-docu: "Rusland dopeerde al tijdens Peking 2008"

ARD-dopingjournalist Hajo Seppelt bracht eind 2014 de bal aan het rollen met een eerste aflevering van zijn "Geheimsache Doping"-reeks. "Hoe Rusland zijn winnaars maakt" toonde aan hoe vooral de Russische atletieksport besmeurd is met dopinggebruik.

Een WADA-commissie onder leiding van Dick Pound en de Canadese professor Richard McLaren spitten de zaak uit en ontdekten bewijzen voor een staatsgesteund dopingsysteem. De staat organiseerde dopingmisbruik en regelde van minstens 2011 tot na de Winterspelen van 2014 een cover-up van positieve stalen. Doel: uitblinken op de Winterspelen van Sotsji in eigen land.

Belangrijkste informant was de Russische klokkenluider Grigori Rodtsjenkov, de voormalige directeur van het antidopinglaboratorium van Moskou, die naar de VS is gevlucht en daar ondergedoken leeft.

Seppelt kon bellen met Rodtsjenkov, die in de aflevering van gisteren president Poetin mee in het bad trok. "Uiteraard werd alles van bovenaf gestuurd. Alleen de president kan een dergelijke opdracht geven aan de veiligheidsdiensten", aldus de overgelopen Rus. Het Kremlin ontkent dit en spreekt van "laster gebaseerd op geen enkel bewijs".

Rodtsjenkov liet verstaan dat de Russische staat zich al voor de Spelen van Peking 2008 met doping inliet. "Voor Peking was het heel makkelijk. Je kon doen wat je wilde. Alle leden van het Russische atletiekteam waren toen gedopeerd."

"Tussen Peking 2008 en Londen 2012 hebben we onze verdoezelstrategie aangepast. Wij hadden de controle over alles." Voor Sotsji 2014 werd het systeem dan tot de perfectie gebracht. Seppelt kreeg een document in handen dat aantoont dat er al voor de Spelen van 2008 een dopingprogramma was, waarbij onder meer urinestalen verwisseld werden.

Door de onderzoeken van het WADA en McLaren was het Internationaal Olympisch Comité (IOC) verplicht om te handelen. De roep om Rusland van de Zomerspelen van Rio 2016 te weren was groot.

De reactie van het IOC van voorzitter Thomas Bach, die een nauwe band heeft met Poetin, was evenwel niet navenant. Dat stelt voormalig IOC-lid Claudia Bokel in de ARD-uitzending. De Duits-Nederlandse schermkampioene was voorzitster van de Atletencommissie van het IOC. "We wilden harde maatregelen tegen Rusland. We wilden de uitsluiting van Rusland voor Rio en Pyeongchang."

"Maar in het Uitvoerend Comité mocht daarover niet gesproken worden. Er werd zelfs niet over de mogelijke gevolgen gepraat. En het thema werd van tafel geveegd."

Ook Dick Pound, het langstzittende IOC-lid, herinnert zich de onwil bij het IOC (en Bach) om iets te doen. "Ze waren razend toen het McLaren-rapport over grootschalige doping in Rusland vlak voor Rio naar buiten kwam."

"Ze zeiden: ze hadden moeten wachten. Maar wat denk je dat er dan gebeurd was? Iedereen zou geroepen hebben: jullie weten het, waarom heb je ons dan niets verteld." Seppelt vroeg Bach om een reactie, maar die zei geen tijd te hebben. Het IOC weerlegt wel de geruchten dat het het rapport wou achterhouden.

Pound is duidelijk: "Had dit om Guatemala gegaan, dan lag Guatemala eruit."

Uiteindelijk besloot het IOC de beslissing om Russen toe te laten tot Rio bij de internationale sportbonden te leggen. Een driekoppige IOC-commissie, waaronder Bokel, moest de voordrachten controleren. Dat was evenwel een farce, liet ze verstaan. Een zorgvuldige afweging in de korte beschikbare tijd was niet mogelijk. "Ik zei: ik kan dat zo niet en ik wil dat zo niet", waarop ze besloot op te stappen.

Uiteindelijk zouden 271 Russen naar Rio gaan. Begin december sloot het IOC Rusland wél uit van de Winterspelen in Pyeongchang. Er doen wel nog 169 "neutrale" Russen onder de olympische vlag mee.