Hoe verdient een crosser zijn boterham? "Loon plus start- en prijzengeld"

Dat voetballers doorgaans meer dan goed hun boterham verdienen, dat weten we. Maar wat staat er op het loonbriefje van een veldrijder? "De betere renners hebben een profcontract bij een ploeg", vertelt Erwin Vervecken.

"Dat gaat van een minimumloon van ongeveer 1.400 euro netto als prof bij een continentale ploeg, naar de honderdduizenden per jaar voor een topper. Als we daar dan Wout van Aert en Mathieu van der Poel bijrekenen dan spreken we van een bedrag van vermoedelijk boven het miljoen."

Komt daar dan ook nog sponsorgeld bij? "Sponsorgeld wordt in principe door de manager van de ploeg binnengehaald. En dan zit dat in je loon. Tenzij je nog een privésponsor hebt, maar dan behoor je echt tot de "happy few". Van Aert heeft bijvoorbeeld nog een contract bij RedBull voor zijn helm in de cross. En Sven Nys deed dat vroeger bijvoorbeeld ook."

"Maar laat ons zeggen dat 99% van de Belgische crossers gewoon zijn loon heeft en geen bijkomende sponsorcontracten. Zelfs Toon Aerts en Eli Iserbyt hebben dat, denk ik, niet."

Naast het loon zijn er nog inkomstenbronnen voor een veldrijder, een daarvan is het befaamde startgeld. "Dat is het contract dat ze krijgen als ze deelnemen aan een wedstrijd. Dat is in principe verzekerd voor de wedstrijd. Tenzij je opgeeft zonder reden, dus zonder mechanische pech, een val of een andere medische reden. Dan wordt het berekend op basis van het aantal gereden ronden."

"Het startgeld is vooral gebaseerd op de status van de renner en de prestaties van de jaren voordien. Een renner als Zdenek Stybar bijvoorbeeld is nu misschien niet meer top in het veld, maar hij teert nog op zijn prestige van vroeger."

"Eigenlijk is het dus de markt die speelt. We hebben ons bij Golazo dit jaar geëngageerd om een bepaald minimum te betalen van 150 euro. Maar in realiteit zijn de toppers een pak beter betaald."

Waarom bestaat het systeem eigenlijk? "Dat is historisch gegroeid. In de jaren '60 en '70 met Eric De Vlaeminck en Berten Van Damme om die toppers aan
de start te krijgen. Maar door de jaren heen is dat uitgebreid naar renners van de tweede, derde en vierde rij. Dus elke profrenner die aan de start staat krijgt iets."

"Er zijn zelfs organisaties die daar verder in gaan en zelf een hoop B-renners een onkostenvergoeding betaalden. Maar gemiddeld zijn het de 25 profrenners die startgeld krijgen bij de mannen. Bij de vrouwen is dat ongeveer hetzelfde."

In de loop der jaren zijn die bedragen altijd maar blijven stijgen, maar dit jaar zijn de startgelden dus gedaald. "Anders was er geen cross geweest. Er is door corona geen publiek dat tickets koopt en consumeert. En geen VIP-tenten met genodigden. De organisatoren kunnen enkel nog rekenen op sponsoring. En dat verlies is spijtig genoeg gecompenseerd langs de rennerskant."

"In het begin was er veel gemor omdat sommige renners dachten dat organisatoren nog tienduizenden euro’s aan hun cross overhielden. Maar na het afgelasten van verschillende crossen, is het besef gegroeid dat het ernst was en dat het een jaar van overleven zou zijn."

Naast het startgeld is er ook nog het prijzengeld. "Er is als compensatie voor de gedaalde startgelden wel meer prijzengeld gekomen dit jaar. Bij categorie 1-crossen is dat van 5.000 naar 6.620 euro gestegen per categorie. In categorie 2-crossen is dat van 1.525 naar 3.500 euro gegaan."

"Dat kan natuurlijk het startgeld niet volledig compenseren. Het is gewoon om de renners die goed presteren beter te belonen. Als voorbeeld, wie een manche in de Superprestige wint krijgt nu 2.000 euro en vorig jaar 1.500 euro."

De derde extra voor crossers bovenop hun loon zijn de eindklassementen. "Die eindprijzenpot is ook heel goed gespijsd. Je moet wel alle wedstrijden rijden om een kans te maken op de overwinning, tenzij je Mathieu van der Poel heet."

Dit weekend begint de Wereldbeker en ook daar zijn er wel wat geldzorgen. "In de Wereldbeker is er een heel ander systeem. Daar wordt er vooral hoog prijzengeld betaald, er is geen startgeld. Dat is tot 70.000 euro. De eerste 50 renners krijgen iets."

"En dat prijzengeld moet sowieso betaald worden, corona of niet. Dat zijn engagementen met vaste barema’s die afgesproken zijn tussen de organisatoren en de UCI. Daarom zijn er van de geplande wereldbekers nog maar 5 over."

"Daarom is er nu toch sprake van om het prijzengeld te verlagen om zo de wereldbekers te ontzien. En daarover is er wat nervositeit omdat daarover door de UCI nog niet gecommuniceerd is. En het wil nu juist lukken dat met Tabor de verste en de duurste reis voor de deur staat, zeker omdat de dag ervoor nog in Kortrijk gecrost wordt."

Hoe zwaar weegt dat startgeld dan door in dit hele loonpakket? "Een renner met het minimumloon heeft normaal het meest aan startgeld. Renners die in een normaal jaar aan 400 à 500 euro startgeld reden, die verdienden meer met start- en prijzengelden dan met hun "gewoon" loon."

Hoe zal dit verder evolueren? Zullen de startgelden helemaal verdwijnen? "Het is al enkel jaren duidelijk dat het systeem van startgelden aan het kantelen was. Het is echt te duur voor organisatoren die soms moesten krabben op het einde van hun cross. En als er dan toch iets positiefs is aan de coronacrisis, dan is dat de correctie komt op het start- en prijzengeld."

"Er is veel te doen geweest over de prijs van Wout van Aert en Mathieu van der Poel, maar dat zijn echte wereldsterren geworden. Ze zijn de cross zelfs ontgroeid. Die hebben natuurlijk minder moeten inleveren dan iemand die tussen plaats 15 en 25 rijdt. Daar is procentueel een grotere correctie op gebeurd."

"Startgelden zullen ergens altijd bestaan omdat een organisator een topper wil hebben om op zijn affiche te zetten om zo naar sponsors te kunnen stappen."

"Als je een cross hebt op zaterdag en een Wereldbeker op zondag dan zal altijd het marktmechanisme van vraag en aanbod spelen. Want je wil ook op zaterdag die toppers. Is die vergoeding te laag dan willen ze zich misschien sparen voor zondag en is ze zo hoog, dan laten ze misschien zelfs de Wereldbeker vallen."